ازن یک ماده اکسید کننده قوی است. ازن، مولکول ناپایدار O3 است که تمایل زیادی دارد تا با چسبیدن به مواد اطراف خود و اکسید کردن آنها به پایداری برسد. ماده اکسید کننده ای مثل ازن، با کلرامین موجود در آب نیز واکنش نشان داده و آنرا اکسید می کند. ازن تقریباً بسیاری از شرایط ماده مناسب ضدعفونی کننده را برآورده می کند. البته "تقریباً" ...
ایراد مهم ازن این است که ماندگاری در آب ندارد. به عبارتی ساده تر، هیچگاه مقداری ازن ذخیره شده در آب وجود ندارد که بتواند با وارد شدن آلودگی های جدید، آنها را اکسید کرده و از بین ببرد. اما بر عکس در مورد کلر، همواره مقداری کلر مازاد می تواند در آب وجود داشته و منتظر باشد تا با انواع آلودگی های جدید وارد شده به آب مبارزه کند. تقریباً تمامی مواد و آلاینده های مضر استخر وقتی با کلر آزاد با میزان بیش از 1 ppm مواجه شوند، در کمتر از 60 ثانیه از بین می روند. اهمیت دانستن این موضوع به این دلیل است که همواره به یاد داشته باشیم که ازن به تنهایی نمی تواند به عنوان ماده ضدعفونی کننده استخر عمل کند.
ازن به شدت ناپایدار است و در مدت حدود 20 ثانیه تبدیل به مولکول اکسیژن می شود
بنابراین، ازن می بایست دائماً در یک مدت زمان کوتاه تولید شده و وارد آب استخر شود تا بتواند اثربخشی لازم در ضدعفونی را داشته باشد. در غیر اینصورت، احتمال رشد جلبک و خزه زیر تابش نور آفتاب و همچنین عدم از بین رفتن آلودگی های جدید که وارد آب استخر می شوند، بالا خواهد رفت. اگر ماده ضدعفونی کننده دیگری به غیر از ازن استفاده نشود، مواد آلوده در آب استخر باقی می مانند تا زمانی که وارد مدار تصفیه شده و از دستگاه ازن ژنراتور عبور کنند که طبعاً این موضوع، قابل قبول نمی باشد.
اکنون باید پرسید که با نیاز به استفاده از کلر به عنوان ضدعفونیکننده، نقش ازن چیست و آیا استفاده از آن ضرورتی، در پاسخ باید گفت که:
۱) ازن باعث از بینبردن ترکیبات مضر کلر از قبیل: تریهالومتانها و کلرآمینها که منبع تولید سرطان و بو در استخرها میباشند میگردد (آلودگیهای شیمیائی).
۲) ازن بهدلیل خاصیت اکسیدکنندگی بالا به سرعت میکروارگانیسمهائی را که نسبت به کلر مقاوم هستند را از بین میبرد (آلودگیهای میکروبی).
۳) ازن بهدلیل واکنش با موادآلی موجود در آب آنها را از بین برده و باعث شفافیت آب استخر میگردد (آلودگیهای فیزیکی).
۴) ازن باعث کاهش مصرف کلر تا حد 1.5 مقدار اولیه میگردد. با توجه به این خواص با نصب دستگاه ازن ژنراتور مناسب و تزریق مقدار کمی کلر میتوانید استخری عاری از بو، مواد شیمیائی سرطانزا و میکروارگانیسمهای مضر داشته باشید.
استاندارد آب استخر در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا از جمله آلمان ترکیب کلر و ازن را بهعنوان سیستم مناسب برای ضدعفونی آب استخر توصیه کردهاند.
زمانی که ازن برای گندزدایی آب استخر استفاده می شود کیفیت آب را می توان به طور چشمگیری بهبود بخشید و هزینه ها را می توان در بلند مدت کاهش داد.
آلودگی های استخر شنا عمدتا ناشی از شناگران است. میزان این آلودگی وابسته به تعداد شناگران است. به طور کلی آلاینده های استخر شنا را می توان به سه گروه تقسیم کرد: میکروارگانیسم ها، آلاینده های نامحلول و آلاینده های محلول.
هر شناگر تعداد زیادی از میکروارگانیسم ها، مانند باکتری ها، قارچ ها و ویروس ها را حمل می کند.بسیاری از این میکروارگانیسم ها ممکن است بیماری زا باشند و باعث بیماری شوند.
آلاینده های نامحلول به طور عمده شامل ذرات شناور قابل مشاهده مانند موها و تکه های های پوست، ذرات کلوئیدی مانند بافت های پوست و باقی مانده های مواد آرایشی و صابون هستند.
آلاینده های حل شده می توانند شامل ادرار، عرق، مایعات چشم و بزاق باشند. عرق و ادرار حاوی آب، آمونیاک، اوره، کراتین، اسیدهای آمینه هستند. هنگامی که این مواد در آب حل می شوند، نمی توانند به شناگران آسیب برسانند. اما هنگامی که این ترکیبات با کلر موجود در آب ترکیب می شوند، اکسیداسیون ناقص می تواند باعث تشکیل کلرامین شود. این مواد به اصطلاح ترکیبات جانبی کلر، بوی نامطبوعی که چشم و سیستم تنفسی را تحریک می کند، ایجاد می کند. در برخی از موارد، ترکیبات پایدار می توانند شکل بگیرند که فقط با رقیق کردن و یا تعویض آب استخر حذف شود.
به طور کلی، سیستم های تصفیه آب برای استخر شنا شامل فیلتراسیون، اکسیداسیون، ضد عفونی کننده ها و رقیق سازی است. آلاینده های خام مانند موها توسط موگیرها حذف می شوند. ذرات کوچکتر با فیلتراسیون حذف می شوند. انعقاد و لخته سازی موجب بهبود عملکرد فیلتراسیون می شود. این امر باعث می شود کوچکترین ذرات غیر محلول را حذف کنید. ذرات محلول شده با اکسیداسیون توسط ضد عفونی کننده حذف می شوند. ضد عفونی کننده همچنین میکروارگانیسم ها را غیرفعال می کنند. موادی که نمی توانند تجزیه شوند، باید به تدریج از طریق رقیق سازی آب حذف شوند.